EILAT & DE NEGEV WOESTIJN

Om een paar dagen van de winterzon in de woestijn te genieten gaat het eerste reisje van 2018 naar het zuiden van Israel. 

Vanuit Weeze vliegen we in vier uur en een kwartier naar de luchthaven van Ovda, zo'n 60 km ten noorden van Eilat. In deze zonnige stad op het drielandenpunt hebben we een tuinhuisje bij particulieren aan de rand van de stad besproken.

De badplaats Eilat vormt het zuidelijkste stukje van Israël en ligt ingesloten tussen enerzijds Egypte en anderzijds Jordanië. Ten noorden van de stad stuit je op de Negev woestijn, terwijl de zuidkant begrenst wordt door het helderblauwe water van de Golf van Aqaba.

De makkelijkste en tevens goedkoopste manier om in Eilat te komen is via Ovda airport met Ryanair vanuit Weeze. Gezien de extreem lage ticketprijs is dit momenteel blijkbaar geen populaire zonbestemming, alhoewel het vliegtuig toch behoorlijk vol zit. Door de tickets nog net niet weg te geven maakt Ryanair koopjesjagers net als wij zijn toch enthousiast voor deze bestemming.

Tevens dank aan de Israelische regering, die investeert in het teruglopende toerisme door voor iedere passagier die Ryanair meebrengt zestig euro aan de airline te betalen. Ryanair gebruikt deze vorm van subsidie om door te stunten met de prijzen meer passagiers te trekken.

Vanwege deze sponsering kunnen wij een paar dagen van de winterzon genieten.

In de wereld groeit de angst voor onrust in Israel en het Midden Oosten. Er zijn veiligheidsrisico's, maar dat geldt in deze tijd eigenlijk voor de hele wereld. Zoals altijd gaan we nu ook goed voorbereid op pad en volgen de reisadviezen op die ons leren om waakzaam te zijn.

 

Vanaf Ovda airport brengt een shuttlebus, waarvoor we vooraf online plaatsen hebben gereserveerd, ons in 45 minuten naar het centrum van Eilat. De avond is al gevallen als we daar aankomen en opgehaald worden door onze gastheer. Het vakantiehuisje staat een paar kilometer buiten het toeristische centrum in een woonwijk. We hebben een mooi tuintje tot onze beschikking waar we op deze februariavond nog lekker even buiten van ons wijntje kunnen genieten.

Na een goede nachtrust is het al het al prima weer om buiten te ontbijten, al gauw verschijnt het zonnetje aan de blauwe lucht en loopt de temperatuur op. Dit is waarvoor we hier zijn gekomen.

Het stadscentrum van Eilat is klein en weinig ontwikkeld, het geeft hier en daar het gevoel van een nederzetting die zich niet met andere Israelische steden kan meten. De stad doet aan als een land op zich, afgescheiden van de rest van Israël, niet alleen door de Negev, of door tijd en afstand, maar door een houding. In deze zuidelijke voorpost krijg ik ergens een gevoel van een onbehouwen wildwest sfeer, met enige fantasie is de hang naar avontuur en de oude pioniersgeest voelbaar. Hoewel het langs de stranden met de topklasse hotels vooral een snelle badplaats is waar het vooral draait om plezier, aktie en shoppingmalls. De sabbat en het heilige schrift lijken hier heel ver weg.

Om de punt van de warme Golf van Eilat heen loopt North Beach, een van de hotelzones. Het strand bestaat uit een mengeling van kiezels en zand en er zijn palmen, bars, verhuurbedrijven voor watersportbenodigdheden en de boulevard met restaurants, winkeltjes en terrassen.

North Beach eindigt bij de jachthaven en de lagune, waar een voetgangersbrug naar een andere promenade langs de rand van de lagune voert. 

Voorbij North Beach liggen de twee New Lagoons, weer met badgelegenheid en stranden, terwijl de Royal Promenade helemaal doorloopt tot de grens met Jordanië langs enkele luxe hotels.

Buiten de stad langs de weg naar Taba langs de westkust van de Golf ligt net voorbij de haven Dolphin Reef. In de mooie baai kan met dolfijnen gezwommen worden en vanaf vlotten zien hoe de dolfijnen samen met zeeleeuwen en schildpadden in het water spelen.

Verderop ligt Coral Beach waar het koraalrif is uitgeroepen tot Nationaal Park. Aan dit strand liggen nog enkele belangrijke attracties van Eilat, zoals Coral World met enorme aquariums en zeebassins met schildpadden, roggen, haaien en veel vissen in alle kleuren van de regenboog.

In het Underwater Observatory daal je af naar platforms waar je onder de zeespiegel kunt lopen om door vensters de zeebodem met de onbekende levensvormen te zien.

 

De ligging van Eilat maakt de badplaats zo bijzonder, gekartelde gekleurde bergen en kale rotsen staan er aan drie kanten omheen. Ervoor ligt de zee, waarin de roze bergtoppen zich spiegelen onder een blauwe hemel. De woestijnlucht is warm en droog en je ervaart een gevoel van onmetelijke ruimte en enorme afstanden. 

Het toeristische bolwerk met de shoppingmalls en luxueuze hotels is niet alleen populair bij deelnemers van geheel verzorgde reizen, maar ook bij backpackers die op het strand of in de hostels en jeugdherberg overnachten. De lange zandstranden nodigen uit om in de zon te liggen of in het warme water van de Rode Zee te zwemmen. De grootste rijkdom van Eilat is het water zelf. Onder de oppervlakte ligt een wereld van kleuren en koralen, waar duizenden exotische vissen leven in alle kleuren van de regenboog. Het water is constant rond de 20 graden en Eilat is dan ook het wereldcentrum voor duikers en snorkelaars. Bijna het hele jaar door schijnt de zon hier en nu in deze wintermaanden  is de temperatuur heerlijk om wat te ondernemen, in de rest van het jaar is het hier zo heet dat je helemaal niet meer uit het water of je ligstoel onder de palmbomen wilt komen. 

Israel is hier nog maar 15km breed, de grensovergangen naar de Sinaï en Jordanië zijn per fiets bereikbaar. Bij helder weer zijn 's avonds de lichtjes van het nabijgelegen Jordaanse Akaba goed te zien en kun je kijken tot in Saudi Arabië.

Eilat heeft een lange geschiedenis als handelsstad. Hier ontmoette koning Salomo de koningin van Sheba en vochten de kruisridders.

In de tijd van de Egyptische farao's was het een belangrijke handelsroute tussen Egypte en de Levant. Het nabije Timna was een belangrijke kopermijn. In Romeinse tijden werd er een weg gebouwd tussen Eilat en Petra in Jordanië. In de islamitische periode was het een belangrijke rustplek voor pelgrims op weg naar Mekka. Tijdens de Arabisch-Israëlische Oorlog van 1948, werd Eilat door de nieuwe staat Israël ingenomen. De kopermijnen werden heropend, er werd een grote haven gebouwd en de stad werd uitgebreid. Eilat werd al snel heel belangrijk voor Israël. In de drie grote oorlogen die Israël voerde sinds 1948 werd de haven van Eilat dan ook gelijk geblokkeerd door de Arabische vloten.

 In Timna Nationaal Park, 32 km ten noorden van Elat, ligt de vindplaats van de mijnen van koning Salomo.

Archeologen schatten dat het mijnen van koper hier 4000 jaar geleden al begon en zijn hoogtepunt 1000 jaar later onder koning Salomo beleefde. De mijnactiviteiten werden in de jaren '70  gestaakt omdat ze niet langer winstgevend waren. Een ritje door het park voert langs de indrukwekkende 50m hoge Zuilen van Koning Salomo en andere zeldzame rotsformaties en ook langs een kunstmatig meer.

In de zon schitteren de geweldige steenbrokken als een oogverblindende kleurenwaaier. Het onderste stuk van het gebergte bestaat uit zandsteen en glinstert in alle tonen purperrood; daarboven fonkelt het witte sedimentgesteente, krijt en mergel, uit de tijd dat dit nog zee was. 

De mijnen zijn de oudste ter wereld met meer dan 1000 mijngangen en overblijfselen van smeltovens. Met een eenvoudige, maar doeltreffende techniek werd het koper uit het erts gehaald. 

Midden in het Timnapark rijzen machtige, meer dan 60m hoge rotsformaties op, die een schitterende purperkleur hebben, de zuilen van koning Salomo. Deze bizarre vormen zijn ontstaan door de al miljoenen jaren durende erosie van het zandsteen. 

Een trap die door de oude Egyptenaren in de rots is gehouwen, loopt omhoog naar een reliëf waar geofferd werd aan de goden en beschermheiligen van de mijnwerkers.

Als we de mijngangen, smeltovens en rotstekeningen hebben bewonderd verdienen we een rustpauze aan het kleine, blauwe Timnameer, waar schaduwrijke plekjes uitnodigen tot een lunch. Zwemmen kan in dit kunstmeer niet, maar het vormt een mooi decor voor de kleine campingplaats waar enkele tenten staan.

Terug naar Eilat is nog een half uurtje rijden over de woestijnweg.

Tot de volgende bezienswaardigheid in de Negev is het niet ver. Enkele kilometers ten noordwesten van Eilat aan de Route 40 rijden we via een steile, hobbelige weg bijna tot aan de top van de Mount Yoash. Van hieruit is een wijds uitzicht; naar het oosten en zuiden zweeft de blik over Eilat tot in de Jordaanse havenstad Akaba, over de bergen van Edom en over de Saoedische kust van de Rode Zee. Naar het westen strekt zich de Egyptische Moon Valley uit, omringd door hoge, roodgetinte bergmassieven. 

Ook een wandelingetje door de Red Canyon mag je hier niet overslaan, je moet wel goed ter been zijn en hebt stalen zenuwen nodig voor de klim en de hoogteverschillen.
Vanaf de weg loopt een wadi linea recta naar een nauwe rotsspleet. Duidelijk is te zien hoe het water gedurende miljoenen jaren een op sommige plekken een minder dan 2m brede kloof heeft uitgesleten in de rode zandsteen. Langs de leuningen en in de rots uitgehouwen handgrepen gaat het steeds dieper naar beneden tot het ravijn uitloopt in een brede wadi. Hier gaat een smal pad en enkele ladders weer omhoog om boven de canyon terug te wandelen. De richel waarover je een afgrond moet overbruggen is smal en de ladders zijn gammel, de schitterende wandelroute is voor mensen met hoogtevrees zoals ik een grote uitdaging en af te raden met jonge kinderen. 

Eilat is een lelijk stadje dat helemaal nergens aan Israël doet denken. Ver weg van de rest van het land in het midden van de woestijn is het ooit begonnen als havenplaats. Om niet afhankelijk te zijn van vijand Egypte en het Suezkanaal, heeft Israël een eigen haven nodig om het land te bevoorraden. 

Vanwege de schitterende ligging aan de rode zee heeft het later tevens een toeristische bestemming gekregen en zijn er hotels bij gebouwd. De aanleg van de promenade en hier en daar wat palmbomen, heeft niet kunnen voorkomen dat de badplaats de uitstraling heeft behouden van een industrieterrein.

Alle uitzichten op de prachtige rode zee en de bergen daarachter, inclusief de natuurgebieden, gaan gepaard met de horizonvervuiling van de industrie.

Zowel de haven als het toerisme zijn belangrijk voor de economie van het land en gaan hier in Eilat dan ook hand in hand.